Constitución española de 1845: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
editando Etiqueta: edición de código 2017 |
engado contido |
||
Liña 5:
== Título I - Dos españois ==
'''Artigo 1.'''
Son españois:
# Tódalas persoas nadas nos dominios de España.
# Os fillos de pai ou nai españois, aínda que naceran fóra de España.
# Os estranxeiros que obtiveran carta de natureza.
# Os que sen ela gañaran veciñanza en calquera pobo da Monarquía.
A calidade de español pérdese por adquirir natureza en país estranxeiro, e por admitir emprego doutro Goberno sen licenza do Rei.<br>Unha lei determinará os dereitos que deberán gozar os estranxeiros que obteñan carta de natureza ou gañaran veciñanza.
'''Artigo 2.'''
Tódolos españois podan imprimir e publicar libremente as súas ideas sen previa censura, con suxeición ás leis.
'''Artigo 3.'''
Todo español ten dereito de dirixir peticións por escrito ás Cortes e ó Rei, como determinen as leis.
'''Artigo 4.'''
Uns mesmos Códigos rexerán en toda a Monarquía.
'''Artigo 5.'''
Tódolos españois son admisíbeis ós empregos e cargos públicos, segundo o seu mérito e capacidade.
'''Artigo 6.'''
Todo español está obrigado a defender a Patria coas armas cando sexa chamado pola lei e a contribuír en proporción dos seus haberes para os gastos do Estado.
'''Artigo 7.'''
Non pode ser detido, nin preso, nin separado do seu domicilio ningún español, nin achandada a súa casa senón nos casos e na forma que as leis prescriban.
'''Artigo 8.'''
Se a seguridade do Estado esixese en circunstancias extraordinarias a suspensión temporal en toda a Monarquía, ou en parte dela, do disposto no artigo anterior, se determinará por unha lei.
'''Artigo 9.'''
Ningún español pode ser procesado nin sentenciado senón polo Xuíz ou Tribunal competente, en virtude de leis anteriores ó delito e na forma que estas prescriban.
Liña 45 ⟶ 48:
Discutida e votada polas Cortes Constituíntes de 1854-56 a Constitución que xeralmente é designada con esta última data, aínda que en realidade debera selo coa de 1855, posto que a súa aprobación rematou en 14 de Decembro de dito ano, e sen ter chegado a promulgarse, ditouse o Real decreto de 15 de Setembro de 1856 restablecendo esta Constitución de 1845, modificada pola Acta Adicional que se inserta a continuación da mesma, e que había de gardarse e cumprirse como parte integrante dela, entre tanto que as Cortes resolveran o conveniente.
'''Artigo 10.'''
Non se imporá xamais a pena de confiscación de bens, e ningún español será privado da súa propiedade senón por causa xustificada de utilidade común, previa a correspondente indemnización.
'''Artigo 11.'''
A Relixión da Nación española é a católica, apostólica, romana. O Estado obrígase a manter o culto e os seus ministros.
== Título II - Das Cortes ==
'''Artigo 12.'''
A potestade de facer as leis reside nas Cortes co Rei.
'''Artigo 13.'''
As Cortes compóñense dos Corpos Colexisladores, iguais en facultades: o Senado e o Congreso dos Deputados.
Liña 67 ⟶ 70:
== Título III - Do Senado ==
'''Artigo 14.'''
O número de Senadores é ilimitado: o seu nomeamento pertence ao Rei.
'''Artigo 15.'''
Só poderán ser nomeados Senadores os españois que, ademais de ter trinta anos cumpridos, pertenzan ás clases seguintes:
Liña 93 ⟶ 96:
As condicións necesarias para ser nomeado Senador poderán variarse por unha lei.
O nomeamento dos Senadores farase por decretos especiais, e neles expresarase o título en que, conforme ao artigo anterior, se funde o nomeamento.
O cargo de Senador é vitalicio.
Os fillos do Rei e do herdeiro inmediato da Coroa son Senadores á idade de vinte e cinco anos.
Ademais das facultades lexislativas corresponde ao Senado:
# Xulgar os Ministros cando foran acusados polo Congreso dos Deputados.
# Coñecer dos delitos graves contra a persoa ou dignidade do Rei, ou contra a seguridade do Estado, conforme ao que establezan as leis.
# Xulgar os individuos do seu seo nos casos e na forma que determinaran as leis.
== Título IV - Do Congreso dos Deputados ==
'''Artigo 20.'''
O Congreso dos Deputados comporase dos que nomeen as Xuntas electorais na forma que determine a lei. Nomearase un Deputado, ao menos, por cada 50.000 almas da poboación.
'''Artigo 21.'''
Os Deputados elixiranse polo método directo, e poderán ser reelixidos indefinidamente.
Para ser Deputado requírese ser español, do estado seglar, cumprir vinte e cinco anos, gozar a renda procedente de bens raíces ou pagar por contribucións directas a cantidade que a lei Electoral esixa, e ter as demais circunstancias que na mesma lei se prefixen.
Todo español que teña esas calidades pode ser nomeado Deputado por calquera provincia.
Os Deputados serán elixidos por cinco anos.
Os Deputados que admitan do Goberno ou da Casa Real pensión, emprego que non sexa de escala na súa respectiva carreira, comisión con soldo, honras ou condecoracións, quedan suxeitos a reelección. A disposición anterior non comprende aos Deputados que fosen nomeados Ministros da Coroa.
== Título V - Da celebración e facultades das Cortes ==
As Cortes reúnense tódolos anos. Corresponde ao Rei convocalas, suspender e pechar as súas sesións, e disolver o Congreso dos Deputados; pero coa obriga, neste último caso, de convocar outras Cortes e reunilas dentro de tres meses.
As Cortes serán precisamente convocadas logo que vacare a Coroa, ou cando o Rei se imposibilitar de calquera modo para o goberno.
Cada un dos Corpos Colexisladores forma o respectivo Regulamento para o seu goberno interior, e examina as calidades dos individuos que o compoñen; o Congreso decide, ademais, sobre a legalidade das eleccións dos Deputados.
O Congreso dos Deputados nomea o seu Presidente, Vicepresidentes e Secretarios.
O Rei nomea para cada lexislatura, de entre os mesmos Senadores, o Presidente e Vicepresidentes do Senado, e este elixe os seus Secretarios.
O Rei abre e pecha as Cortes, en persoa ou por medio dos Ministros.
Non poderá estar reunido un dos dous Corpos Colexisladores sen que tamén o estea o outro; exceptúase o caso en que o Senado exerza funcións xudiciais.
Os Corpos Colegisladores non poden deliberar xuntos nin en presenza do Rei.
As Sesións do Senado e do Congreso serán públicas, e só nos casos en que esixan reserva poderá celebrarse sesión secreta.
O Rei, e cada un dos Corpos Colexisladores, teñen a iniciativa das leis.
As leis sobre contribucións e crédito público presentaranse primeiro ao Congreso dos Deputados.
As resolucións en cada un dos Corpos Colexisladores tómanse a pluralidade absoluta de votos; pero para votar as leis requírese a presenza da metade máis un do número total dos
individuos que o compoñen.
Se un dos Corpos Colexisladores refugare algún proxecto de lei, ou lle negare o Rei a sanción, non poderá volverse a propor un proxecto de lei sobre o mesmo obxecto naquela lexislatura.
Ademais da potestade lexislativa que exercen as Cortes co Rei, perténcenlles as facultades seguintes:
# Elixir Rexente ou Rexencia do Reino e nomear titor ao Rei menor cando o prevé a Constitución.
# Facer efectiva a responsabilidade dos Ministros, os cales serán acusados o Congreso e xulgados polo Senado.
'''Artigo 40.'''
Os Senadores e os Deputados son inviolables polas súas opinións e votos no exercicio do seu encargo.
Os Senadores non poderán ser procesados nin arrestados sen previa resolución do Senado senón cando sexan achados in fraganti, ou cando non estea reunido o Senado; pero en todo caso darase conta a este Corpo o máis pronto posible para que determine o que corresponda. Tampouco poderán os Deputados ser procesados nin arrestados durante as sesións sen permiso do Congreso, a non ser achados in fraganti; pero neste caso e no de ser procesados ou arrestados cando estivesen pechadas as Cortes, darase conta o máis pronto posible ao Congreso para o seu coñecemento e resolución.
== Título VI - De El-Rei ==
'''Artigo 42.'''
A Persoa de El-Rei é sacra e inviolable, e non está suxeita a responsabilidade. Son responsables os Ministros.
'''Artigo 43.'''
A potestade de facer executar as leis reside no Rei, e a súa autoridade esténdese a todo canto conduce á conservación da orde pública no interior, e á seguridade do Estado no exterior, conforme á Constitución e ás leis.
'''Artigo 44.'''
O Rei sanciona e promulga as leis.
Ademais das prerrogativas que a Constitución sinala ao Rei, correspóndelle:
# Expedir os decretos, regulamentos e instrucións que sexan conducentes para a execución das leis.
# Coidar de que todo no Reino adminístrese pronta e cumplidamente a xustiza.
# Indultar aos delincuentes con arranxo ás leis.
# Declarar a guerra e facer e ratificar a paz, dando despois conta documentada ás Cortes.
# Dispor da forza armada, distribuíndoa como máis conveña.
# Dirixir as relacións diplomáticas e comerciais coas demais Potencias.
# Coidar da fabricación da moeda, na que se porá o seu busto e o seu nome.
# Decretar o investimento dos fondos destinados a cada un dos ramos da administración pública.
# Nomear todos os empregados públicos e coñecer honras e distincións de todas clases, con arranxo ás leis.
# Nomear e separar libremente os Ministros.
'''Artigo 46.'''
O Rei necesita estar autorizado por unha lei especial:
# Para enaxenar, ceder ou permutar calquera parte do territorio español.
# Para admitir tropas estranxeiras no Reino.
# Para rectificar os tratados de alianza ofensiva, os especiais de comercio e os que estipulen dar subsidios a algunha Potencia estranxeira.
# Para abdicar a Coroa no seu inmediato sucesor.
'''Artigo 47.'''
O Rei, antes de contraer matrimonio, porao en coñecemento das Cortes, a cuxa aprobación se someterán as estipulaciones e contratos matrimoniais que deban ser obxecto dunha lei.
O mesmo observarase respecto do matrimonio do inmediato sucesor á Coroa. Nin o Rei nin o inmediato sucesor poden contraer matrimonio con persoa que por lei estea excluída da sucesión á Coroa.
'''Artigo 48.'''
A dotación do Rei e da súa Familia fixarase polas Cortes ao principio de cada reinado
== Título VII - Da sucesión á coroa ==
Artigo 49.
A Raíña lexítima das Españas é Dona Isabel II de Borbón.
Art. 50.
A sucesión no Trono das Españas será segundo a orde regular de primogenitura e representación, preferindo sempre a liña anterior ás posteriores; na mesma liña, o grao máis próximo ao máis remoto; no mesmo grao, o home á femia, e no mesmo sexo, a persoa de máis idade á de menos.
'''Artigo 51.'''
Extinguidas as liñas dos descendentes lexítimos de Dona Isabel II de Borbón, sucederán pola orde que queda establecido a súa irmá e os tíos irmáns do seu pai, así homes como femias, e os seus lexítimos descendentes, se non estivesen excluídos.
'''Artigo 52.'''
Se chegaren a extinguirse todas as liñas que se sinalan, faranse por unha lei novos chamamentos, como máis conveña á Nación.
'''Artigo 53.'''
Calquera dúbida de feito ou de dereito que ocorra en orde á sucesión da Coroa resolverase por unha lei.
'''Artigo 54.'''
As persoas que sexan incapaces para gobernar, ou fixesen cousa por que merezan perder o dereito á Coroa, serán excluídas da sucesión dunha lei.
'''Artigo 55.'''
Cando reine unha femia, o seu marido non terá parte ningunha no goberno do Reino.
== Título VIII - Da menor idade de El-Rei, e da rexencia ==
'''Artigo 56.'''
El-Rei é menor de idade ata cumprir catorce anos.
'''Artigo 57.'''
Cando El-Rei for menor de idade, o pai ou a nai do Rei, e na súa falta o parente máis próximo a suceder na Coroa, segundo a orde establecida na Constitución, entrará, desde logo, a exercer a Rexencia, e exerceraa todo o tempo da menor idade do Rei.
'''Artigo 58.'''
Para que o parente máis próximo exerza a Rexencia, necesita ser español, ter vinte anos cumpridos, e non estar excluído da sucesión da Coroa. O pai ou a nai de El-Rei só poderán exercer a Rexencia permanecendo viúvos.
'''Artigo 59.'''
O Rexente prestará ante as Cortes o xuramento de ser fiel a El-Rei menor e de gardar a Constitución e as leis.
Se as Cortes non estiveren reunidas, o Rexente convocaraas inmediatamente, e entre tanto prestará o mesmo xuramento ante o Consello de Ministros, prometendo reiterarlle ante as Cortes tan logo como se achen congregadas.
'''Artigo 60.'''
Se non houber ningunha persoa a quen corresponda de dereito a Rexencia, nomearana as Cortes, e comporase dunha, tres ou cinco persoas. Ata que se faga este nomeamento gobernará provisionalmente o Reino o Consello de Ministros.
'''Artigo 61.'''
Cando El-Rei estivera imposibilitado para exercer a súa autoridade, e a imposibilidade for recoñecida polas Cortes, exercerá a Rexencia durante o impedimento o fillo primoxénito de El-Rei, e a falta deste, os chamados á Rexencia.
'''Art.
O Rexente, e a Rexencia no seu caso, exercerá toda a autoridade de El-Rei, en cuxo nome han ser publicados os actos do Goberno.
'''Art. 63.'''
Será titor de El-Rei menor a persoa que no seu testamento houber nomeado El-Rei defunto, sempre que sexa español de nacemento; se non o nomeou, será titor o pai ou a nai mentres permanezan viúvos. Na súa falta, nomearano as Cortes, pero non poderán estar reunidos os encargos de Rexente e de titor senón no pai ou a nai deste.
TÍTULO IX - DOS MINISTROS[editar a fonte]
Art. 64. Todo o que o Rei mandar ou dispuxer no exercicio da súa autoridade, deberá ser asinado polo Ministro a quen corresponda, e ningún funcionario público dará cumprimento ao que careza deste requisito.
Art. 65. Os Ministros poden ser Senadores ou Deputados e tomar parte nas discusións de ambos os Corpos Colegisladores; pero só terán voto naquel a que pertenzan.
| |||