Estatuto Real de 1834: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
MAGHOI (conversa | contribucións)
cambio formato dos artigos
MAGHOI (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:Estatuto Real 1834-Gaceta de Madrid.jpg|miniatura|]]
Publicación do Estatuto Real na Gaceta de Madrid (13 de abril de 1834).
]]
 
'''Artigo de Oficio.'''
Liña 10 ⟶ 12:
 
== Título I. Da convocación das Cortes xerais do Reino. ==
'''Artigo 1.'''
 
=== '''Artigo 1.''' ===
Respecto ao que preveñen a lei 5.ª, título 15.º, Partida 2.ª, e as leis 1.ª e 2.ª, título 7.º, libro 6.º da Nova Recompilación, S. M. a raíña Gobernadora, en nome da súa excelsa Filla Dona Isabel II, resolveu convocar as Cortes Xerais do Reino.
 
=== '''Artigo 2.''' ===
 
As Cortes xerais comporanse de dous estamentos: o de Próceres do Reino, e o de Procuradores do Reino.
 
== Título II. Do estamento de Próceres do Reino. ==
'''Artigo 3.'''
 
=== '''Artigo 3.''' ===
O estamento de Próceres do Reino hase compor:
# De moi Reverendos Arcebispos e Reverendos Bispos.
Liña 28 ⟶ 29:
# Dos propietarios territoriais ou donos de fábricas, manufacturas ou establecemento mercantís, que reúnan ao seu mérito persoal e ás súas circunstancias relevantes o posuír unha renda anual de sesenta mil reais, e o ser anteriormente Procuradores do Reino.
# Dos que no ensino público, ou cultivando as ciencias ou as letras, adquirisen gran renome e celebridade, con tal que gocen unha renda anual de sesenta mil reais, xa proveña de bens propios, xa de soldo cobrado do Erario.
'''Artigo 4.'''
 
=== '''Artigo 4.''' ===
Bastará ser Arcebispo ou Bispo electo ou auxiliar para poder ser elixido, en clase de tal, e tomar asento no estamento de Próceres do Reino.
 
=== '''Artigo 5.''' ===
 
Todos os Grandes de España son membros natos do estamento de Próceres do Reino; e tomarán asento nel, con tal que reúnan as condicións seguintes:
# Ter vinte e cinco anos cumpridos.
Liña 41:
# Non acharse procesados criminalmente.
# Non ser súbditos doutra Potencia.
'''Artigo 6.'''
 
=== '''Artigo 6.''' ===
A dignidade de Prócer do Reino é hereditaria nos Grandes de España.
 
=== '''Artigo 7.''' ===
 
O Rei elixe e nomea os demais Próceres do Reino, cuxa dignidade é vitalicia.
 
=== '''Artigo 8.''' ===
 
Os Títulos de Castela que foren nomeados Próceres do Reino, deberán xustificar que reúnen as condicións seguintes:
# Ser maiores de vinte e cinco anos.
Liña 58 ⟶ 56:
# Non acharse procesados criminalmente.
# Non ser súbditos doutra Potencia.
'''Artigo 9.'''
 
=== '''Artigo 9.''' ===
O número de Próceres do Reino é ilimitado.
 
=== '''Artigo 10.''' ===
 
A dignidade de Prócer do Reino pérdese unicamente por incapacidade legal, en virtude de sentenza pola que se impuxo pena infamatoria.
 
=== '''Artigo 11.''' ===
 
O Regulamento determinará todo o concernente ao réxime interior, e ao modo de deliberar do estamento de Próceres do Reino.
 
=== '''Artigo 12.''' ===
 
O Rei elixirá de entre os Próceres do Reino, cada vez que se congreguen as Cortes, aos que haxan de exercer durante aquela reunión os cargos de Presidente e Vicepresidente do devandito estamento.
 
== Título III. Do estamento de Procuradores do Reino. ==
'''Artigo 13.'''
 
=== '''Artigo 13.''' ===
O estamento de Procuradores do Reino comporase das persoas que se nomeen con arranxo á lei de eleccións.
 
=== '''Artigo 14.''' ===
 
Para ser Procurador do Reino requírese:
# Ser natural destes Reinos ou fillo de pais españois.
Liña 89 ⟶ 83:
No caso de que un mesmo individuo fose elixido Procurador a Cortes por máis dunha provincia, terá o dereito de optar entre as que lle nomearon.
 
=== '''Artigo 15.''' ===
 
Non poderán ser Procuradores do Reino:
# Os que se achen procesados criminalmente.
Liña 98 ⟶ 91:
# Os propietarios que teñan intervidos os seus bens.
# Os debedores aos fondos públicos, en calidade de segundos contribuíntes.
'''Artigo 16.'''
 
=== '''Artigo 16.''' ===
Os Procuradores do Reino obrarán con suxeición aos poderes que se lles expediron ao tempo do seu nomeamento, nos termos que prefije a Real Convocatoria.
 
=== '''Artigo 17.''' ===
 
A duración dos poderes dos Procuradores do Reino será de tres anos, a menos que antes deste prazo haxa o Rei disolto as Cortes.
 
=== '''Artigo 18.''' ===
 
Cando se proceda a novas eleccións, ben sexa por caducar os poderes, ben porque o Rei disolvese as Cortes, os que fosen ultimamente Procuradores do Reino poderán ser reelixidos, con tal que continúen tendo as condicións que para iso requiran as leis.
 
== Título IV. Da reunión do estamento de Procuradores do Reino. ==
'''Artigo 19.'''
 
=== '''Artigo 19.''' ===
Os Procuradores do Reino reuniranse no pobo designado pola Real Convocatoria para celebrarse as Cortes.
 
=== '''Artigo 20.''' ===
 
O Regulamento das Cortes determinará a forma e regras que haxan de observarse para a presentación e exame dos poderes.
 
=== '''Artigo 21.''' ===
 
Logo que estean aprobados os poderes dos Procuradores do Reino, procederán a elixir cinco, de entre eles mesmos, para que o Rei designe os dous que han de exercer os cargos de Presidente e Vicepresidente.
 
=== '''Artigo 22.''' ===
 
O Presidente e Vicepresidente do estamento de Procuradores do Reino cesarán nas súas funcións, cando o Rei suspenda ou disolva as Cortes.
 
=== '''Artigo 23.''' ===
 
O Regulamento prefixará todo o concernente ao réxime interior e ao modo de deliberar do estamento de Procuradores do Reino.
 
== Título V. Disposicións xerais. ==
'''Artigo 24.'''
 
=== '''Artigo 24.''' ===
Ao Rei toca exclusivamente convocar, suspender e disolver as Cortes.
 
=== '''Artigo 25.''' ===
 
As Cortes reuniranse, en virtude de Real Convocatoria, no pobo e no día que aquela sinalara.
 
=== '''Artigo 26.''' ===
 
O Rei abrirá e pechará as Cortes, ben en persoa, ou ben autorizando para iso aos Secretarios do Despacho, por un decreto especial referendado polo Presidente do Consello de Ministros.
 
=== '''Artigo 27.''' ===
 
Con arranxo á lei 5.ª, título 15.º, Partida 2.ª, convocaranse Cortes xerais despois da morte do Rei, para que xure o seu sucesor a observancia das leis, e reciba das Cortes o debido xuramento de fidelidade e obediencia.
 
=== '''Artigo 28.''' ===
 
Igualmente convocaranse as Cortes xerais do Reino, en virtude da citada lei, cando o Príncipe ou Princesa que herdase a coroa, sexa menor de idade.
 
=== '''Artigo 29.''' ===
 
No caso expresado no artigo precedente, os gardadores do Rei neno xurarán nas Cortes velar lealmente en custodia do Príncipe, e non violar as leis do Estado; recibindo dos Próceres e dos Procuradores do Reino o debido xuramento de fidelidade e obediencia.
 
=== '''Artigo 30.''' ===
 
Con arranxo á lei 2.ª, título 7.º, libro 6.º da Nova Recompilación, convocaranse as Cortes do Reino cando ocorra algún negocio arduo, cuxa gravidade, a xuízo do Rei, esixa consultalas.
 
=== '''Artigo 31.''' ===
 
As Cortes non poderán deliberar sobre ningún asunto que non se someteu expresamente ao seu exame en virtude dun decreto Real.
 
=== '''Artigo 32.''' ===
 
Queda con todo expedito o dereito que sempre exerceron as Cortes de elevar peticións ao Rei, facéndoo do modo e forma que se prefijará no Regulamento.
 
=== '''Artigo 33.''' ===
 
Para a formación das leis requírese a aprobación dun e outro estamento e a sanción do Rei.
 
=== '''Artigo 34.''' ===
 
Con arranxo á lei 1.ª, título 7.º, libro 6.º da Nova Recompilación, non se esixirán tributos nin contribucións, de ningunha clase, sen que a proposta do Rei votáronos as Cortes.
 
=== '''Artigo 35.''' ===
 
As contribucións non poderán imporse cando mais senón por termo de dous anos; antes de cuxo prazo deberán votarse de novo polas Cortes.
 
=== '''Artigo 36.''' ===
 
Antes de votar as Cortes as contribucións que haxan de imporse, presentaráselles polos respectivos Secretarios do Despacho unha exposición, en que se manifeste o estado que teñan os varios ramos da administración pública; debendo despois o Ministro de Facenda presentar ás Cortes o Orzamento de gastos e dos medios de satisfacelos.
 
=== '''Artigo 37.''' ===
 
O Rei suspenderá as Cortes en virtude dun decreto referendado polo Presidente do Consello de Ministros; e en canto se lea aquel, separaranse un e outro estamento, sen poder volver reunirse nin tomar ningunha deliberación nin acordo.
 
=== '''Artigo 38.''' ===
 
No caso que o Rei suspenda as Cortes, non volverán estas a reunirse senón en virtude dunha nova Convocatoria.
 
=== '''Artigo 39.''' ===
 
O día que esta sinalare para volver reunirse as Cortes, concorrerán a elas os mesmos Procuradores do Reino; a menos que xa se cumprira o termo do tres anos, que deben durar os seus poderes.
 
=== '''Artigo 40.''' ===
 
Cando o Rei disolva as Cortes haberá de facelo en persoa ou por medio dun decreto referendado polo Presidente do Consello de Ministros.
 
=== '''Artigo 41.''' ===
 
Nun e outro caso separaranse inmediatamente ambos os estamentos.
 
=== '''Artigo 42.''' ===
 
Anunciada de orde do Rei a disolución das Cortes, o estamento de Próceres do Reino non poderá volver reunirse nin tomar resolución nin acordo, ata que en virtude de nova Convocatoria volvan xuntarse as Cortes.
 
=== '''Art.Artigo 43.''' ===
 
Cando de orde do Rei disólvanse as Cortes, quedan anulados no mesmo acto os poderes dos Procuradores do Reino. Todo o que fixeren ou determinaren despois, é nulo de dereito.
 
=== '''Artigo 44.''' ===
 
Se fosen disoltas as Cortes, haberán de reunirse outras antes do termo dun ano.
 
=== '''Artigo 45.''' ===
 
Sempre que se convoquen Cortes, convocarase a un mesmo tempo a un e outro estamento.
 
=== '''Artigo 46.''' ===
 
Non poderá estar reunido un estamento, sen que o estea igualmente o outro.
 
=== '''Artigo 47.''' ===
 
Cada estamento celebrará as súas sesións en recinto separado.
 
=== '''Artigo 48.''' ===
 
As sesións dun e outro estamento serán públicas, excepto nos casos que sinalar o Regulamento.
 
=== '''Artigo 49.''' ===
 
Así os Próceres como os Procuradores do Reino serán inviolables polas opinións e votos que deren en desempeño do seu encargo.
 
=== '''Artigo 50.''' ===
 
O Regulamento das Cortes determinará as relacións dun e outro estamento, xa reciprocamente entre si, xa respecto de Goberno.