Breve compendio de los varones ilustres de Galicia: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
Liña 86:
1.{{note|1}} Véxase a portada do libro.
2.{{note|2}} Biografías de Mendez de Parga y Andrade (D. B.) e de Riobóo y Seijas (D. Antonio
3.{{note|3}} Véxase final da biografía de Orosio.
Liña 98:
'''ARES CANABAL''' (D. Miguel), natural de Santiago, Catedrático na súa Universidade, colexial en Salamanca, no vello de San Bartolomé; Canónigo lectoral de Ávila, de onde saíu para Bispo de Ourense, e tomou posesión o 30 de Maio de 1595, cuxa Igrexa gobernou 15 anos, con admirable celo, piedade e rectitude; e tan amante dela, que se esmerou en enriquecela doándoa moitas alfaias, xoias e ornamentos, que aínda hoxe duran e son os de máis prezo, especialmente o Tabernáculo, Custodia, lámpada, cáliz, vinagreiras, almofía e fontes de prata sobredouradas; pezas todas moi curiosas, grandes e ricas, que con tapicerías, pinturas e todo o seu Pontifical cedeulle antes de morrer. Non por isto faltaba á caridade cos pobres, tanto en esmolas públicas como segredas, sen os excesivos socorros, que nun ano estéril deu aos pobres de todo o seu Bispado. Ademais disto, na parroquia de San Andrés, onde se bautizou, fundou unha memoria perpetua para misas, vestir a 12 pobres e outras esmolas. Na súa Catedral dotou a festa de San Miguel, e unha Capelanía no coro, outra no lugar onde naceron os seus pais e renda para manter nel escola para os cativos; e moito máis fixera, se a malignidade, con preitos, non lle demandara facer moitos gastos para defender o goberno pastoral e ben espiritual do seu rabaño. No seu tempo foron colocados con moita magnificencia os santos corpos de San Torcuato e San Rosendo no Mosterio real de Celanova, a cuxa función asistiu, celebrando Misa de Pontifical. Á fin morreu a primeiro de Xaneiro de 1611. Cando o médico lle avisou da inminencia da súa muerte, con sosego de espírito admirable díxolle: ''Lex est non pena perire,'' e engadiu, ''statutum es hominibus semel mori.'' Fixo o seu testamento, e nel deixou algúns legados ao Colexio de Santiago, á devandita Parroquia de San Andrés, ao Colexio maior de Salamanca de San Bartolomé, e outras porcións para misas, distribuídas en todos os conventos pobres e casas de Orfos.
:M<small>UÑOZ:</small> ''Historia de Orense'', f.° 281.{{ref|
'''ARAUJO''' (D. Francisco), estudou en Salamanca, onde tomou o hábito do noso Padre San Domingos, e ensinou despois Teoloxía; en 1648 foi nomeado Bispo de Segovia, e morreu o 19 de Marzo de 1664, no ano en que se imprimiu un tomo seu de "''Decisións morais eclesiásticas e civís''" en Leon, e ultimamente en 1745. Tamén deixou oito ou dez volumes en folio de ''Teoloxía escolástica'', impresos en España.
Liña 112:
:S<small>ARMIENTO:</small> t.° 1.° de ''Memorias para la Historia.''
'''ARIAS DO VILLAR''' (D. Juan), natural de Santiago, aínda que algúns lle profillan asturiano; foi de nobre extracción, gran Letrado e Deán de Sevilla: en 1484 enviáronlle os Reis Católicos, con D. Xoán de Rivera, Señor de Montemaior, a tratar con Carlos VIII, novo rei de Francia, sobre a restitución do Rosellón e Cerdaña e continuar as paces con aquela coroa. Despois foi nomeado Bispo de Oviedo;{{ref|
:C<small>OLMENARES:</small> ''Historia de Segovia'', cap. 35, § 15 y 16, f°, 443 y 444.—D<small>ÁVILA</small> no ''Teatro eclesiástico da Igrexa de Xaén'', pág. 556.
Liña 120:
'''AGUIAR SEIXAS Y ULLOA''' (D. Francisco) natural da cidade de Betanzos, colexial nos colexios de Cuenca, no maior de Salamanca e no maior de Fonseca en Santiago; Cóengo de Astorga, Penitenciario na metropolitana Igrexa do Apóstolo Santiago, Bispo de Mechoacán, e finalmente Arcebispo de México, elixido en 1681. Foi dunha vida exemplar é irreprensible, gran esmoleiro; e exercitado en actos tan heroicos, morreu en opinión de varón xusto, o 14 de Agosto de 1698. No dia 11 de Maio de 1739 deuse comezo no Pazo Arcebispal de México ás Informacións de ''non cultu'', dirixidas á beatificación e canonización do devandito Prelado: foi nomeado Xuíz delas o Sr. Dr. D. Alonso Franco Moreno e Castro, colexial que foi no referido de Cuenca, Deán da Metropolitana de México, e Gobernador do seu Arcebispado.
:G<small>ACETA</small>
'''ARES''' (D. Miguel), {{ref|8}} natural da cidade de Santiago, fillo de Alfonso de Ares e da súa muller D.ª María González e bautizado na parroquia de Santo Andrés; foi catedrático na Universidade da devandita cidade; pasou a Salamanca, onde recibiu a bolsa de colexial no maior de San Bartolomé en 1574. Graduouse alí como Licenciado e foi catedrático de Artes e Filosofía, con tanto crédito e vantaxes da súa literatura, que chegaron á chamalo outro Séneca; saíu Cóengo Maxistral de Ávila, e en 1593 presentoulle o rei Felipe II para o Arcebispado das Charcas, que non aceptou; pero aos dous anos despois, fíxolle Bispo de Ourense onde tomou posesion o 30 de Maio de 1595 e gobernou con tal acerto o seu rabaño por máis de 15 anos, que mereceu que lle chamasen na súa morte ''Gloria de Prelados'' e outros ditados que se rexistran no seu epitafio. A súa caridade e celo cos pobres e en obsequio do sagrado foi excesiva. Enriqueceu a Catedral co tabernáculo, custodia, lámpada, caliz, vinagreiras, almofía e fontes de prata sobredouradas: todas pezas grandes, curiosas e ricas: engadiu ornamentos, que duran hoxe, e son os mais preciosos. Doou á fábrica da Igrexa as súas tapicerías, pinturas, e todo o Pontifical, en vida. Fundou tres misas perpetuas polos seus pais na Parroquia onde fora bautizado, con renda para vestir 12 pobres, que asisten a unha e levan en diñeiro outra esmola. No lugar onde naceron os seus pais dotou unha capelanía e escola para ensinar os nenos; na súa Catedral a festa de San Miguel, e unha capelanía no coro; ao colexio de San Bartolomé deu máis de 2.000 ducados; fixo o retablo da capela e unha colgadura de damasco e veludo carmesí con orlas e franxas de ouro. Fixo tamén mandas ao colexio de Santiago; e ademais de todo isto, socorrendo aos pobres, con públicas e secretas esmolas. Ao convento de San Francisco de Orense deu a súa librería. Fixo moitas esmolas a conventos pobres; repartiu o que tiña en misas e en dar estado ás orfas; e ao fin con tales méritos, rendeu o vital espírito á 1.º de Xaneiro de 1611.
:P<small>ADRE FLOREZ:</small> ''España Sagrada'', t.º 17, f.º 183.
-----
6.{{note|6}} Nota interlineal do autor.
| |||