Constitución española de 1978/Título I: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Nova páxina: {{Constitución española de 1978}} ==Título I: Dos dereitos e deberes fundamentais== ====Artigo 10==== #A dignidade da persoa, os dereitos inviolables que lle son inherentes,... |
Sen resumo de edición |
||
Liña 23:
#Os estranxeiros gozarán en España das liberdades públicas que garante o presente título nos termos que establezan os tratados e maila lei.
#Só os españois serán titulares dos dereitos recoñecidos no [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 23|artigo 23]], non sendo o que, atendendo criterios de reciprocidade, poida establecerse por tratado ou lei para o dereito de sufraxio activo e pasivo{{ref|1}} nas eleccións municipais.
#A extradicción non se concederá senón en cumprimento dun tratado ou da lei, atendendo o principio da reciprocidade. Quedan excluídos da extradicción os delictos políticos, non considerándose como tales os actos de terrorismo.
#A lei establecerá os termos en que os cidadáns doutros países e mailos apátridas poderán gozar do dereito de asilo en España.
Liña 35:
====Sección 1.ª: Dos dereitos fundamentais e das liberdades públicas====
=====Artigo 15=====
Todos teñen dereito á vida e á integridade física e moral, sen que, en caso ningún, poidan ser sometidos a tortura nin a penas ou tratos inhumanos ou degradantes. Queda abolida a pena de morte, salvo o que se poida dispoñer nas leis penais militares para tempos de guerra.
=====Artigo 16=====
#Ninguén poderá ser obrigado a declarar sobre a súa ideoloxía, relixión ou crenzas.
#Ningunha confesión terá carácter estatal. Os poderes públicos terán en conta as crenzas relixiosas da sociedade española e manterán as conseguintes relacións de cooperación coa Igrexa católica e as demais confesións.
=====Artigo 17=====
#A detención preventiva non poderá durar máis do tempo estrictamente necesario para a realización das indagacións tendentes ó esclarecemento dos feitos, e, en todo caso, no prazo máximo de setenta e dúas horas, o detido deberá ser posto en liberdade ou á disposición da autoridade xudicial.
#Toda persoa detida debe ser informada de forma inmediata, e de modo que lle sexa comprensible, dos seus dereitos e das razóns da súa detención, sen que poida ser obrigada a declarar. Garántese a asistencia do avogado ó detido nas dilixencias policiais e xudiciais, nos termos que a lei estableza.
#A lei regulará un procedemento de habeas corpus para que se produza a inmediata posta á disposición xudicial de toda persoa detida ilegalmente. Igualmente, determinarase por lei o prazo máximo de duración da prisión provisional.
=====Artigo 18=====
#O domicilio é inviolable. Ningunha entrada ou rexistro poderá facerse nel sen consentimento do titular ou resolución xudicial, non sendo en caso de manifesto delicto.
#Garántese o segredo das comunicacións e, en especial, das postais, telegráficas ou telefónicas, non sendo en caso de resolución xudicial.
#A lei limitará o uso da informática para que se garanta o honor e maila intimidade persoal e familiar dos cidadáns e o pleno exercicio dos seus dereitos.
=====Artigo 19=====
Os españois teñen dereito a elixir libremente a súa residencia e a circularen por todo o territorio nacional.
Liña 73 ⟶ 65:
Tamén teñen dereito a entrar e saír libremente de España nos termos que a lei estableza. Este dereito non poderá ser limitado por motivos políticos ou ideolóxicos.
=====Artigo 20=====
:::a) A expresar e difundir libremente os pensamentos, ideas e opinións mediante a palabra, o escrito ou calquera outro medio de reproducción.
:::b) Á producción e creación literaria, artística, científica e técnica.
:::c) Á liberdade de cátedra.
:::d) A comunicar ou recibir libremente información veraz por calquera medio de difusión. A lei regulará o dereito á cláusula de conciencia e ó segredo profesional no exercicio destas liberdades.
:2. O exercicio destes dereitos non pode restrinxirse mediante ningún tipo de censura previa.
:3. A lei regulará a organización e control parlamentario dos medios de comunicación social dependentes do Estado ou de calquera ente público e garantirá o acceso ós citados medios dos grupos sociais e políticos significativos, respectando o pluralismo da sociedade e das diversas linguas de España.
:4. Estas liberdades teñen o seu límite no respecto ós dereitos recoñecidos neste título, nos preceptos das leis que os desenvolven e, especialmente, no dereito ó honor, á intimidade, á propia imaxe e á protección da mocidade e da infancia.
:5. Só poderá acordarse o secuestro de publicacións, gravacións e outros medios de información en virtude de resolución xudicial.
=====Artigo 21=====
#Nos casos de reunión en lugares de tránsito público e manifestacións daráselle comunicación previa á autoridade, que só as poderá prohibir cando existan razóns fundadas de alteración da orde pública, con perigo para persoas ou bens.
=====Artigo 22=====
#As asociacións que persigan fins ou empreguen medios tipificados como delicto son ilegais.
#As asociacións constituídas ó abeiro deste artigo deberanse inscribir nun rexistro para os únicos efectos de publicidade.
#As asociacións só poderán ser disoltas ou suspendidas nas súas actividades en virtude de resolución xudicial motivada.
#Prohíbense as asociacións secretas e mailas de carácter paramilitar.
=====Artigo 23=====
#Tamén teñen dereito a acceder en condicións de igualdade ás funcións e cargos públicos, cos requisitos que sinalan as leis.
=====Artigo 24=====
#Do mesmo xeito, todos teñen dereito ó xuíz ordinario predeterminado pola lei, á defensa e á asistencia de letrado, a seren informados da acusación formulada contra eles, a un proceso público sen dilacións indebidas e con tódalas garantías, a utilizaren os medios de proba pertinentes para a súa defensa, a non declararen contra si mesmos, a non se confesaren culpables e á presunción de inocencia.
A lei regulará os casos en que, por razón de parentesco ou de segredo profesional, non se estea obrigado a declarar sobre feitos presuntamente delictuosos.
=====Artigo 25=====
#As penas privativas de liberdade e as medidas de seguridade estarán encamiñadas á reeducación e reinserción social e non poderán consistir en traballos forzados. O condenado a pena de prisión que estea cumprindo esta gozará dos dereitos fundamentais deste capítulo, fóra dos que se vexan expresamente limitados polo contido da sentencia condenatoria, o sentido da pena e a lei penitenciaria. En todo caso, terá dereito a un traballo remunerado e mais ós beneficios correspondentes da Seguridade Social, así como ó acceso á cultura e ó desenvolvemento integral da súa personalidade.
#A Administración civil non poderá impoñer sancións que, directa ou subsidiariamente, impliquen privación de liberdade.
=====Artigo 26=====
Prohíbense os tribunais de honor no ámbito da Administración civil e das organizacións profesionais.
=====Artigo 27=====
#A educación terá por obxecto o pleno desenvolvemento da personalidade humana no respecto ós principios democráticos de convivencia e ós dereitos e liberdades fundamentais.
#Os poderes públicos garanten o dereito que asiste ós pais para que os seus fillos reciban a formación relixiosa e moral que estea de acordo coas súas propias conviccións.
#O ensino básico é obrigatorio e gratuíto.
#Os poderes públicos garanten o dereito de todos á educación, mediante unha programación xeral do ensino, con participación efectiva de tódolos sectores afectados e a creación de centros docentes.
#Recoñéceselles ás persoas físicas e xurídicas a liberdade de creación de centros docentes, dentro do respecto ós principios constitucionais.
#Os profesores, os pais e, se procede, os alumnos intervirán no control e xestión de tódolos centros sostidos pola administración con fondos públicos, nos termos que a lei estableza.
#Os poderes públicos inspeccionarán e homologarán o sistema educativo para garantiren o cumprimento das leis.
#Os poderes públicos axudarán os centros docentes que reúnan os requisitos que a lei estableza.
#Recoñécese a autonomía das universidades, nos termos que a lei estableza.
=====Artigo 28=====
#Recoñécese o dereito á folga dos traballadores para a defensa dos seus intereses. A lei que regule o exercicio deste dereito establecerá as garantías precisas para que se asegure o mantemento dos servicios esenciais da comunidade.
=====Artigo 29=====
#Os membros das forzas ou institutos armados ou dos corpos sometidos a disciplina militar poderán exercer este dereito só individualmente e de acordo co disposto na súa lexislación específica.
====Sección 2.ª: Dos dereitos e deberes dos cidadáns====
=====Artigo 30=====
#A lei fixará as obrigas militares dos españois e regulará, coas debidas garantías, a obxección de conciencia, así como as demais causas de exención do servicio militar obrigatorio, podendo impoñer, se é o caso, unha prestación social substitutoria.
#Poderase establecer un servicio civil para o cumprimento de fins de interese xeral.
#Mediante a lei poderán regularse os deberes dos cidadáns nos casos de grave risco, catástrofe ou calamidade pública.
=====Artigo 31=====
#O gasto público realizará unha asignación equitativa dos recursos públicos e a súa programación e execución responderán ós criterios de eficiencia e economía.
#Só poderán establecerse prestacións persoais ou patrimoniais de carácter público reguladas pola lei.
=====Artigo 32=====
#A lei regulará as formas de matrimonio, a idade e maila capacidade para o contraer, os dereitos e deberes dos cónxuxes, as causas de separación e disolución e os seus efectos.
=====Artigo 33=====
#A función social destes dereitos delimitará o seu contido, de acordo coas leis.
#Ninguén poderá ser privado dos seus bens e dereitos se non é por causa xustificada de utilidade pública ou interese social, mediante a correspondente indemnización e de conformidade co disposto polas leis.
=====Artigo 34=====
#Rexerá tamén para as fundacións o disposto nos apartados 2 e 4 do [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 22|artigo 22]].
=====Artigo 35=====
#A lei regulará un estatuto dos traballadores.
=====Artigo 36=====
A lei regulará as peculiaridades propias do réxime xurídico dos colexios profesionais e do exercicio das profesións tituladas. A estructura interna e o funcionamento dos colexios deberán ser democráticos.
=====Artigo 37=====
#Recoñécese o dereito dos traballadores e empresarios a adoptaren medidas de conflicto colectivo. A lei que regule o exercicio deste dereito, sen prexuízo das limitacións que poida establecer, incluirá as garantías precisas para que se asegure o funcionamento dos servicios esenciais da comunidade.
=====Artigo 38=====
Recoñécese a liberdade de empresa no marco da economía de mercado. Os poderes públicos garanten e protexen o seu exercicio e a defensa da productividade, de acordo coas esixencias da economía xeral e, cando corresponda, da planificación.
===Capítulo Terceiro: Dos principios rectores da polítical social e económica===
====Artigo 39====
#Os poderes públicos aseguran, tamén, a protección integral dos fillos, iguais estes ante a lei con independencia da súa filiación, e a das nais, calquera que sexa o seu estado civil. A lei posibilitará a investigación da paternidade.
#Os pais deberán prestarlles asistencia de todo tipo ós fillos tidos dentro ou fóra do matrimonio, durante a súa minoría de idade e nos demais casos en que legalmente proceda.
#Os nenos gozarán da protección prevista nos acordos internacionais que miran polos seus dereitos.
====Artigo 40====
#Ademais, os poderes públicos fomentarán unha política que garanta a formación e readaptación profesionais, mirarán pola seguridade e hixiene no traballo e garantirán o descanso necesario, mediante a limitación da xornada laboral, as vacacións periódicas retribuídas e a promoción de centros adecuados.
====Artigo 41====
Os poderes públicos manterán un réxime público de Seguridade Social para tódolos cidadáns, que garanta a asistencia e prestacións sociais suficientes ante situacións de necesidade, especialmente en caso de desemprego. A asistencia e prestacións complementarias serán libres.
====Artigo 42====
O Estado mirará especialmente pola salvagarda dos dereitos económicos e sociais dos traballadores españois no estranxeiro, e orientará a súa política cara ó seu regreso.
====Artigo 43====
#Correspóndelles ós poderes públicos organizaren e tutelaren a saúde pública mediante medidas preventivas e as prestacións e servicios necesarios. No tocante a iso a lei establecerá os dereitos e deberes de todos.
#Os poderes públicos fomentarán a educación sanitaria, a educación física e mailo deporte. Tamén facilitarán a adecuada utilización do lecer.
====Artigo 44====
#Os poderes públicos promoverán a ciencia e investigación científica e técnica en beneficio do interese xeral.
====Artigo 45====
#Os poderes públicos mirarán pola utilización racional de tódolos recursos naturais, co fin de protexeren e melloraren a calidade de vida e defenderen e restauraren o medio ambiente, coa axuda da indispensable solidariedade colectiva.
#Para quen viole o disposto no apartado anterior, nos termos que a lei fixe estableceranse sancións penais ou, se houbera lugar, administrativas, así como a obriga da reparación do dano causado.
====Artigo 46====
Os poderes públicos garantirán a conservación e promoverán o enriquecemento do patrimonio histórico, cultural e artístico dos pobos de España e dos bens que o integran, calquera que sexa o seu réxime xurídico e a súa titularidade. A lei penal sancionará os atentados contra este patrimonio.
====Artigo 47====
Tódolos españois teñen dereito a desfrutar dunha vivenda digna e axeitada. Os poderes públicos promoverán as condicións necesarias e establecerán as normas pertinentes para faceren efectivo este dereito, regulando a utilización do solo de acordo co interese xeral para que se impida a especulación.
Liña 291 ⟶ 240:
A comunidade participará nas plusvalías que nazan da acción urbanística dos entes públicos.
====Artigo 48====
Os poderes públicos promoverán as condicións para a participación libre e eficaz da mocidade no desenvolvemento político, social, económico e cultural.
====Artigo 49====
Os poderes públicos realizarán unha política de previsión, tratamento, rehabilitación e integración dos diminuídos físicos, sensoriais e psíquicos, ós que lles prestarán a atención especializada que requiran, e ampararanos especialmente para o desfrute dos dereitos que este título lles outorga a tódolos cidadáns.
====Artigo 50====
Os poderes públicos garantiranlles, mediante pensións axeitadas e periodicamente actualizadas, a suficiencia económica ós cidadáns na terceira idade. Tamén, e con independencia das obrigas familiares, promoverán o seu benestar mediante un sistema de servicios sociais que atenderán os seus problemas específicos de saúde, vivenda, cultura e lecer.
====Artigo 51====
#Os poderes públicos promoverán a información e maila educación dos consumidores e usuarios, fomentarán as súas organizacións e oirán a estas nas cuestións que poidan afectar a aqueles, nos termos que a lei estableza.
#No marco do disposto polos apartados anteriores, a lei regulará o comercio interior e mailo réxime de autorización de productos comerciais.
====Artigo 52====
A lei regulará as organizacións profesionais que contribúan á defensa dos intereses económicos que lles sexan propios. A súa estructura interna e funcionamento deberán ser democráticos.
===Capítulo Cuarto: Das garantías das liberdades e dereitos fundamentais===
====Artigo 53====
#Calquera cidadán poderá reclama-la tutela das liberdades e dereitos recoñecidos no [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 14|artigo 14]] e a [[Constitución española de 1978/Título I#Sección 1.ª: Dos dereitos fundamentais e das liberdades públicas|sección l.ª do capítulo segundo]] ante os tribunais ordinarios por un procedemento baseado nos principios de preferencia e sumariedade e, se fose mester, a través do recurso de amparo perante o Tribunal Constitucional. Este derradeiro recurso seralle aplicable á obxección de conciencia recoñecida no [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 30|artigo 30]].
#O recoñecemento, o respecto e a protección dos principios recoñecidos no capítulo terceiro informará a lexislación positiva, a práctica xudicial e a actuación dos poderes públicos. Só poderán ser alegados perante a xurisdicción ordinaria de acordo co que dispoñan as leis que os desenvolvan.
====Artigo 54====
Unha lei orgánica regulará a institución do Defensor do Pobo, como alto comisionado das Cortes Xerais, designado por estas para a defensa dos dereitos comprendidos neste título; para iso poderá supervisa-la actividade da administración, dándolle conta ás Cortes Xerais.
===Capítulo Quinto: Da supresión dos dereitos e liberdades===
====Artigo 55====
#Unha lei orgánica poderá determina-la forma e os casos nos que, de xeito individual e coa necesaria intervención xudicial e o adecuado control parlamentario, os dereitos recoñecidos nos [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 17|artigos 17]], apartado 2, e [[Constitución española de 1978/Título I#Artigo 18|18]], apartados 2 e 3, poden ser suspendidos para persoas determinadas, en relación coas investigacións correspondentes á actuación de bandas armadas ou elementos terroristas. A utilización inxustificada ou abusiva das facultades recoñecidas na citada lei orgánica producirá responsabilidade penal, como violación dos dereitos e liberdades recoñecidos polas leis.
==Nota==
|