Proposta dun Novo Estatuto para Euskadi: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Liña 10:
 
 
==TÍTULO II.- DOS PODERES NA COMUNIDADE DE EUSKADI==
====Artigo 18.- Poderes de Euskadi====
1. Os Poderes de Euskadi emanan da súa cidadanía, a quen corresponde, en todo
caso, a legitimidad da súa articulación e o seu exercicio a través das súas propias
Institucións de Autogobierno.
2. A Comunidade de Euskadi exerce o Poder Legislativo, o Poder Executivo e
o Poder Xudicial a través do Parlamento Vasco, do Goberno Vasco e do
seu Lehendakari, e das Institucións do Poder Xudicial en Euskadi, desde o respecto ao
12
réxime foral privativo dos Territorios Históricos e de conformidad cos
principios de independencia e separación de poderes que fundamentan o sistema
democrático.
3. As Institucións vascas e as Institucións do Estado exercerán os seus poderes
respectivos no ámbito que lles corresponda de conformidad co disposto no
presente Estatuto, nun marco bilateral de cooperación e de respecto mutuo.
===Capítulo Primeiro.- Do Poder Legislativo. O Parlamento Vasco===
====Artigo 19.- Funcións====
1. O Parlamento Vasco exerce a potestade legislativa da Comunidade de Euskadi,
aproba os seus orzamentos e impulsa e controla a acción do Goberno Vasco,
todo iso sen prexuízo de las demais atribuciones e competencias que lle encomende este Estatuto,
e das atribuciones e competencias das Institucións Forales dos
Territorios Históricos.
2. Corresponde, ademais, ao Parlamento Vasco:
a) Designar os Senadores que han de representar á Comunidade de Euskadi
mediante o procedemento que ao efecto se sinale nunha Lei do propio Parlamento
Vasco que asegurará a adecuada representación proporcional.
b) Solicitar do Goberno do Estado a adopción dun Proxecto de Lei ou
remitir á Mesa do Congreso unha Proposición de Lei, delegando ante devandita Cámara aos
membros do Parlamento Vasco encargados do seu defensa.
c) Interpoñer o recurso de inconstitucionalidade.
====Artigo 20.- Natureza, composición e réxime de elección====
1. O Parlamento Vasco é inviolable.
2. O Parlamento Vasco estará integrado por un número igual de representantes
de cada Territorio Histórico elixidos por sufragio universal, libre, directo e secreto.
3. A circunscripción electoral é o Territorio Histórico.
4. A elección verificarase en cada Territorio Histórico atendendo a criterios
de representación proporcional.
5. O Parlamento Vasco será elixido por un período de catro anos.
6. Unha Lei Electoral do Parlamento Vasco regulará a elección dos seus
membros e fixará as causas de inelegibilidad e incompatibilidad que afecten aos
postos ou cargos que se desempeñen dentro do seu ámbito territorial.
7. Os membros do Parlamento Vasco serán inviolables polos votos e
opinións que emitan no exercicio do seu cargo. Durante o seu mandato, polos actos
delituosos cometidos no ámbito territorial da Comunidade de Euskadi, non poderán ser
detidos nin retidos senón en caso de flagrante delito, correspondendo decidir, en todo
caso, sobre a súa inculpación, prisión, procesamiento e xuízo ao Tribunal Superior de Xustiza
de Euskadi. Fóra do ámbito territorial da Comunidade de Euskadi, a
responsabilidade penal será exixible nos mesmos términos ante a Sala do Penal do
Tribunal Supremo.
====Artigo 21.- Organización e funcionamento====
1. O Parlamento Vasco elixirá de entre os seus membros un Presidente, unha Mesa
e unha Diputación Permanente; funcionará en Pleno e Comisións. O Parlamento fixará
o seu Reglamento interno, que deberá ser aprobado pola maioría absoluta dos seus
membros. O Parlamento aprobará o seu orzamento e o estatuto do seu persoal.
2. Os períodos ordinarios de sesións durarán como mínimo oito meses ao
ano.
3. A Cámara poderá reunirse en sesión extraordinaria a petición do Goberno,
da Diputación Permanente ou da terceira parte dos seus membros. As sesións
extraordinarias deberán convocarse cunha orde do día determinado e serán
clausuradas unha vez que este sexa esgotado.
4. A iniciativa legislativa corresponde aos membros do Parlamento, ao
Goberno e ás Institucións Forales dos Territorios Históricos, nos términos
establecidos pola Lei. Os membros do Parlamento poderán, tanto en Pleno como en Comisións,
formular ruegos, preguntas, interpelaciones e mociones nos términos
que reglamentariamente establézanse.
5. A iniciativa popular para a presentación de proposicións de Lei, que
haxan de ser tramitadas polo Parlamento Vasco, regularase por este mediante Lei,
tendo en conta que esta é unha materia que pertence ao ámbito competencial
exclusivo das Institucións vascas.
6. En caso de extraordinaria e urxente necesidade, o Goberno poderá dictar
disposicións legislativas provisionales que tomarán a forma de Decretos-Leis e que
non poderán afectar ao ordenamiento das Institucións básicas da Comunidade de Euskadi,
aos dereitos, deberes e liberdades da cidadanía, ao réxime de relación e
reparto competencial cos Territorios Históricos, nin ao réxime electoral interior.
Os Decretos-Leis deberán ser inmediatamente sometidos a debate e votación de totalidade
no Parlamento Vasco, convocado ao efecto se non estivese reunido, no
prazo dos trinta días seguintes ao seu promulgación. A Cámara haberá de pronunciarse
expresamente dentro de devandito prazo sobre o seu convalidación ou derrogación, para o que o Reglamento
establecerá un procedemento especial e sumario. Así mesmo, dentro do
mesmo prazo citado, poderase proceder ao seu tramitación como Proxectos de Lei polo
procedemento de urxencia.
7. As Leis do Parlamento serán promulgadas polo Lehendakari, o cal
ordenará a publicación das mesmas no ?Boletín Oficial da Comunidade de Euskadi?
no prazo de quince días desde a súa aprobación.
===Capítulo Segundo.- Do Poder Executivo. O Goberno Vasco e o Lehendakari===
====Artigo 22.- Natureza e funcións====
O Goberno Vasco é o órgano colegiado que ostenta as funcións executivas e
administrativas de Euskadi.
====Artigo 23.- Organización====
As atribuciones do Goberno e a súa organización, baseada no Lehendakari e
Conselleiros e Conselleiras, así como o Estatuto dos seus membros, serán regulados polo
Parlamento.
====Artigo 24.- Réxime de cese e responsabilidade====
1. O Goberno Vasco cesa trala celebración de eleccións do Parlamento, no
caso de perda da confianza parlamentaria ou por dimisión ou falecemento do
Lehendakari.
2. O Goberno cesante continuará en funcións ata a toma de posesión do
novo Goberno.
3. O Goberno responde políticamente dos seus actos, de forma solidaria, ante o Parlamento
Vasco, sen prexuízo da responsabilidade directa de cada membro pola
súa xestión respectiva.
4. O Lehendakari e os membros do Goberno, durante o seu mandato e polos
actos delituosos cometidos no ámbito territorial da Comunidade de Euskadi, non
poderán ser detidos nin retidos, senón en caso de flagrante delito, correspondendo
decidir, en todo caso, sobre a súa inculpación, prisión, procesamiento e xuízo ao Tribunal
Superior de Xustiza de Euskadi. Fóra do ámbito territorial da Comunidade de Euskadi,
a responsabilidade penal será exixible nos mesmos términos ante a Sala do
Penal do Tribunal Supremo.
====Artigo 25.- O Lehendakari====
1. O Lehendakari será designado de entre os seus membros polo Parlamento
Vasco e nomeado polo Rei. O nomeamento do Lehendakari será efectivo tralo seu
toma de posesión nun acto solemne, de acordo coas tradicións e símbolos de identidade
vascos.
2. O Parlamento Vasco determinará por Lei a forma de elección do
Lehendakari e os seus atribuciones, así como as relacións do Goberno co Parlamento.
3. O Lehendakari designa e separa os Conselleiros e Conselleiras do Goberno e
dirixe a súa acción, ostentando á vez a máis alta representación da Comunidade de Euskadi.
 
===Capítulo Terceiro.- Do Poder Xudicial. O Consello Xudicial Vasco===
====Artigo 26.- Competencia e órganos jurisdiccionales====
1. A organización xudicial vasca culminará no Tribunal Superior de Xustiza
de Euskadi, que ostentará competencia en todo o territorio da Comunidade de Euskadi,
e ante o que se esgotarán as sucesivas instancias procesales, incluíndo os
recursos de casación ou a última instancia que proceda en todas as ordes da
jurisdicción.
2. A competencia dos órganos jurisdiccionales na Comunidade de Euskadi
esténdese a todas as ordes, instancias e grados, independientemente do dereito
aplicado, coa única excepción no conxunto do Estado da jurisdicción do
Tribunal Supremo.
3. En relación coa competencia dos órganos jurisdiccionales na
Comunidade de Euskadi, corresponderá ao Tribunal Supremo, como órgano superior do
Poder Xudicial, a unificación de doutrina ante a aplicación do dereito de forma
inequívocamente contradictoria, entre diversos órganos xudiciais ou respecto de a
jurisprudencia do propio Tribunal Supremo, así como o coñecemento dos conflitos
de competencia e de jurisdicción entre os órganos xudiciais da Comunidade de Euskadi
e os demais do Estado.
4. Así mesmo en relación coa competencia dos órganos jurisdiccionales na
Comunidade de Euskadi, as anteriores previsións deste artigo entenderanse sen
prexuízo da jurisdicción que, en amparo e protección dos dereitos fundamentais,
corresponde ao Tribunal Constitucional, así como ao Tribunal Europeo de Dereitos
Humanos con sé actual en Estrasburgo, de acordo coas súas respectivas regulaciones
en vigor.
====Artigo 27.- Goberno do Poder Xudicial. O Consello Xudicial Vasco====
1. O goberno do Poder Xudicial no ámbito da Comunidade de Euskadi
corresponde á Institución vasca denominada Consello Xudicial Vasco, que exercerá as súas
competencias e funcións en estreita colaboración co Consello Xeral do Poder
Xudicial no Estado co fin de preservar os principios de unidade e independencia
jurisdiccional. O Consello Xudicial Vasco desenvolverá as súas competencias sen prexuízo das
atribuciones que corresponden aos Presidentes dos Tribunais e aos titulares dos
restantes órganos jurisdiccionales con respecto ao seu propio ámbito orgánico.
2. O Consello Xudicial Vasco designará ao Presidente do Tribunal Superior de Xustiza
e corresponderanlle, así mesmo, as facultades de inspección de Xulgados e
Tribunais, así como a consulta e informe sobre as materias que afecten ao Poder
Xudicial na Comunidade de Euskadi. Do mesmo xeito, compételle ao Consello Xudicial
Vasco a aplicación do disposto nas Leis do Parlamento Vasco de acordo cos
criterios esenciais e sustantivos fixados na Lei Orgánica do Poder Xudicial, en materia
de selección, provisión, carreira, formación, réxime disciplinario e de retribuciones
de Secretarios, Xuíces, Maxistrados e Fiscais en Euskadi, tendo en conta
a devanditos efectos o carácter preferente do coñecemento do dereito vasco e do
euskera.
3. O Consello Xudicial Vasco estará integrado polo Presidente do Tribunal
Superior de Xustiza de Euskadi, que o presidirá, e por un conxunto de membros cuxa
composición e estatuto xurídico serán regulados mediante Lei do Parlamento Vasco,
atendendo á súa competencia e a un criterio mixto que garanta a elección dunha parte
dos membros entre Xuíces e Maxistrados que exerzan as súas funcións na Comunidade
de Euskadi.
====Artigo 28.- Ministerio Fiscal====
1. A organización e funcionamento do Ministerio Fiscal no ámbito da
Comunidade de Euskadi regularase mediante Lei do Parlamento Vasco, que lle atribuirá
a defensa da legalidad no seu conxunto, mediante o exercicio de cantas accións encoméndelle o ordenamiento xurídico en todas as ordes da jurisdicción.
2. O Fiscal Xefe do Tribunal Superior de Xustiza de Euskadi será designado
polo Consello Xudicial Vasco e exercerá a jefatura directa sobre o conxunto de fiscalías
e a súa organización na Comunidade de Euskadi. Así mesmo, corresponderalle a
proposta de nomeamento e de carreira de fiscais para a súa designación polo Consello
Xudicial Vasco, así como las demais facultades propias do cargo.
====Artigo 29.- Administración de Xustiza====
1. A Comunidade de Euskadi exercerá no seu territorio todas as facultades
executivas e de carácter orgánico que especifique o ordenamiento xurídico en relación
coa Administración de Xustiza, en aplicación dos mesmos principios e leis
procesales que rexen no Estado ao obxecto de garantir a defensa dos dereitos e
deberes fundamentais da cidadanía.
2. A Xustiza na Comunidade de Euskadi será gratuita nos términos que
estableza a Lei e, en todo caso, para quen acrediten insuficiencia de medios
económicos, de modo que teñan garantido o dereito de defensa profesional e
independente en todos os procesos en que, conforme á Lei, así se requira.
3. A Comunidade de Euskadi ten competencia exclusiva en materia de planta
xudicial, demarcaciones territoriales e fijación da súa capitalidad, dispoñendo a estes
efectos da facultade de crear novos xulgados e seccións, e de dotar a todos
os órganos xudiciais dos medios materiais, orgánicos e persoais que sexan precisos.
4. Por Lei do Parlamento Vasco crearanse os Corpos de funcionarios do
persoal ao servizo da Administración de Xustiza na Comunidade de Euskadi e establecerase o seu correspondente estatuto xurídico e o réxime da súa relación de servizo.
5. Establecerase o marco preciso de cooperación entre o Goberno Vasco e o Ministerio
de Xustiza para a ordenada xestión da Administración de Xustiza na
Comunidade de Euskadi e a súa coordinación co ámbito estatal e europeo.
====Artigo 30.- Policía Xudicial====
A Policía Vasca ou Ertzaintza, en canto actúe como Policía Xudicial, estará ao
servizo do Poder Xudicial, nos términos que dispoñan as Leis procesales.
 
==TÍTULO III.- DEL RÉGIMEN DE RELACIÓN POLÍTICA E INSTITUCIONAL EN EL ÁMBITO DE LA COMUNIDAD DE EUSKADI==