Cantares gallegos/Roxiña cal sol dourado
16.
A ó Sr. D. Camilo Alvarez
e Castro, Chantre dá catedral
de Salamanca.
l.
Roxiña cál sol dourado,
Garrida cál fresca rosa,
Iba pó lo monte hermosa
Có branco pé descalzado;
Copo de neve pousado,
Deslumbrando á luz do dia,
Tan branco pé parecia.
As longas trenzas caidas,
Con quen os ventos xogaban,
Ondiñas d' ouro formaban
Ná branca espalda tendidas;
Apertadas e bruñidas
Qu' espigas eran coidara
O que de lonxe ás mirara.
Tiñan os cores do mare
Os seus olliños dormentes,
Mais doces, mais trasparentes,
Naide os poidera encontrare;
Naide velos sin amare
O coraçon sin falsia
Que por antr' eles se via.
Levaba na frente á yalma,
Nos doces labios á risa,
Auguiña que ó vento enrisa,
Pousaba no fondo en calma.
Tal como gallarda palma
Cimbrase con folgura
A delgadiña cintura.
Ó par da brisa temprada
Qu' antr' os salgueiros corria,
Ela correndo seguia
Un-ha veiriña encantada.
Qu' ali mansa e sosegada
Manaba un-ha fresca fonte
Cabo da falda do monte.
II.
Franca, pura, sin enganos,
Canta, canta garruleira,
Ó pé da verde silveira,
Laband' os seus brancos panos,
O son dos romores vanos
Que nacen cá mañanciña,
Laba, laba na fontiña.
Xunto d' ela os paxariños
Gorgorexan qu' é un contento,
Faille festiñas ó vento
C' os seus hirmans os airiños.
Os pastores, coitadiños
Cantanlle ó doce a...la...lala...
Que lengua de amores fala.
Ela honesta está escoitando.
Mais con sospiros responde,
Qu' aIó garda non sei donde
Saudades de non sei cando.
Os paniños vay labando
E á téndelos s' apresura
Nun campiño de verdura.
Dempois no rego que pasa,
Verte un-ha vagoa serena,
Filla dá escondida pena
Có seu peitiño traspasa.
Pois que d' amores s' abrasa
Aquela qu' é fresca rosa
Tan amante como hermosa.
Compañeiras van chegando
Cal mais á mais ven portada,
Xarros de louza vidrada,
Antr' os seixos van pousando,
Cay á auguíña mormuxando,
Brancas vinchas se levantan,
As meniñas, cantan... cantan.
As estrelas van fuxindo
A espesa niebra enrarece,
O arboriño que frorece
Por antr' ela vay sahindo.
O craro sol vay subindo
Por riba do firmamento,
Limpo, gárrulo, e contento.
Arredor tod' arrescende
A olido de primadera,
Y á ló n' azulada esfera
Fogáx de groria s' encende.
Mais á meniña n' atende
Si non á ó dor ¡mal pecado!
Que ten no peito encravado.
Danll' estrañeza os cantares,
Danlle de chorar deseyos
Y os ollos de vagoas cheyos,
Pensa nos nativos lares;
Que n' hay mais tristes pesares,
Mais negra malencolia
Qu' á qu' entr' estraños se cria.
Paxariños, verde prado,
Branca lua e sol ardente,
Todo consolo é impotente
En mal tan desconsolado.
Todo contento é trubado
Pó la peniña sin fondo
Qu' hay no coraçon abondo.
Por eso á meniña hermosa,
Foxe d' alegre fontiña,
Tal como triste ovelliña
Que trema de dor queixosa.
Vay sentida, vay chorosa,
Mentras lle cantan con saña
—¡Da montaña! da montaña!
Y ela que de tal s' estraña
Ferida no que mais sinte,
Qu' á maltraten non consinte,
Y así lles contesta uraña:
An que ché son da montaña,
An que ché son montañesa,
An que ché son, non me pesa.
| <<<< | >>>> |