Q U E I X U M E S       Antón Losada Diéguez       1920
 


Publicado no n.º 112 da revista A Nosa Terra.
Publicado no n.º 71 da revista Nós como "Outro conto".[1]


   Cando me erguín aquela mañán dixéronme que Delores, a irmâa da miña caseira Francisca, estaba a morrer. Tiñan catro filliños, y-un dos filliños, o mais pequeno, tamén estaba —probiño— morrendo com'a nai.

   Pra escorrentar a tristura funme a tomal-o sol na solaina, n'unha mañán d'outono. A aldea, os montes y-o ceo eran de pás.

   Pol-a corredoira â veira da miña casa baixaba Manuel, o home da muller enferma, o pai do neniño doente. Levaba un queipo no brazo... Subíu un valo, entrou n'unha horta súa e foi collendo paseniño berzas e berzas, atou dúas cepas, cargou o queipo y-unhas vides, e siguíu pra outra leira súa a traballar e recoller.

   Eu, home da cidade e de cultura sentín unha ferida no curazón ô lembrarme da muller e do meniño loitando co'a enfermedade soilos n'a casa. E pensei en que o amor y-o sentimento soilo surden co'a cultura...

   Chamoume o criado pra xantar... Y-estonces lembreime de que Manuel non tiña criados, que sin o seu traballo a súa muller y-os filliños habían morrer e que aínda tiña él que ordeñal-a vaca, facel-o caldo, carrexar a auga e poñer unhas patacas... E que non tiña tempo pra se consolar e pra consolar, anque o sentimento lle roera o curazon.

   Malpocadiños d'aqueles que n'a vida non teñen tempo pra queixarse nin pra dar consolo. Probes dos que non se poden decatar d'a delor.


  1. "Outro conto" (n.º 71 da revista Nós) en Galiciana, Biblioteca de Galicia.