Constitución española de 1837
Esta páxina forma parte dos Documentos históricos contidos en Wikisource.
oña Isabel II, pola graza de Deus e a Constitución da Monarquía Española, Raíña das Españas, e no seu Real nome, e durante a súa menor idade, a Raiña Viúva a súa Nai Dona María Cristina de Borbón, Gobernador do Reino; a todos os que as presentes veren e entenderen, sabede: Que as Cortes xerais decretaron e sancionaron, e Nós de conformidade aceptado, o seguinte:
Sendo a vontade da Nación revisar, en uso da súa soberanía, a Constitución política promulgada en Cádiz o 19 de Marzo de 1812, as Cortes xerais, congregadas a este fin, decretan e sancionan a seguinte
Título I - Dos españois
editarArtigo 1º.
Son españois:
- Todas as persoas nadas nos dominios de España.
- Os fillos de pai ou nais españois, aínda que nacesen fóra de España.
- Os estranxeiros que obtivesen carta de natureza.
- Os que sen ela gañasen veciñanza en calquera pobo da Monarquía.
A calidade de español pérdese por adquirir natureza en país estranxeiro e por admitir emprego doutro Goberno sen licenza de El-Rei.
Artigo 2º. Tódolos españois poden imprimir e publicar libremente as súas ideas sen previa censura, con suxeición ás leis. A cualificación dos delitos de imprenta corresponde exclusivamente aos xurados.
Artigo 3º.
Todo español ten dereito de dirixir peticións por escrito ás Cortes e a El-Rei, como determinen as leis.
Artigo 4º.
Uns mesmos Códigos rexerán en toda a Monarquía, e neles non se establecerá máis que un só foro para todos os españois nos xuízos comúns, civís e criminais.
Artigo 5º.
Todos os españois son admisibles aos empregos e cargos públicos, segundo o seu mérito e capacidade.
Artigo 6º.
Todo español está obrigado a defender a patria coas armas cando sexa chamado pola lei, e a combater en proporción das súas haberes para os gastos do Estado.
Artigo 7º.
Non pode ser detido, nin preso, nin separado do seu domicilio ningún español, nin achandada a súa casa, senón nos casos e na forma que as leis prescriban.
Artigo 8º.
Se a seguridade do Estado esixir en circunstancias extraordinarias a suspensión temporal en toda a Monarquía, ou en parte dela, do disposto no artigo anterior, determinarase por unha lei.
Artigo 9º.
Ningún español pode ser procesado nin sentenciado senón polo xuíz ou tribunal competente, en virtude de leis anteriores ao delito e na forma que estas prescriban.
Artigo 10.
Non se imporá xamais a pena de confiscación de bens, e ningún español será privado da súa propiedade senón por causa xustificada de utilidade común, previa a correspondente indemnización.
Artigo 11.
A Nación obrígase a manter o culto e os ministros da relixión católica que profesan os españois.
Título II - Das Cortes
editarArtigo 12.
A potestade de facer as leis reside nas Cortes con El-Rei.
Artigo 13.
As Cortes componse de dous Corpos Colegisladores, iguais en facultades: o Senado e o Congreso de Deputados.
Título III - Do Senado
editarArtigo 14.
O número dos Senadores será igual ao tres quintas partes dos Deputados.
Artigo 15.
Os Senadores son nomeados por El-Rei a proposta, en lista tripla, dos electores que en cada provincia nomean os Deputados a Cortes.
Artigo 16.
A cada provincia corresponde propor un número de Senadores proporcional á súa poboación; pero ningunha deixará de ter, polo menos, un Senador.
Artigo 17.
Para ser Senador requírese ser español, maior de corenta anos e ter medios de subsistencia e as demais circunstancias que determine a lei electoral.
Artigo 18.
Todos os españois en quen concorran estas calidades, poden ser propostos para Senadores por calquera provincia da Monarquía.
Artigo 19..
Cada vez que se faga elección xeral de Deputados, por expirar o termo do seu encargo, ou por ser disolto o Congreso, renovarase por orde de antigüidade a terceira parte dos Senadores, os cales poderán ser reelixidos.
Artigo 20.
Os fillos do Rei e do herdeiro inmediato da Coroa son Senadores á idade de vinte e cinco anos.
Título IV - Do Congreso dos Deputados
editarArtigo 21.
Cada provincia nomeará un Deputado, ao menos, por cada cincuenta mil almas da súa poboación.
Artigo 22.
Os Deputados elixiranse o método directo, e poderán ser reelixidos indefinidamente.
Artigo 23.
Para ser Deputado requírese ser español do estado seglar, cumprir vinte e cinco anos e ter as demais circunstancias que esixa a lei electoral.
Artigo 24.
Todo español que teña estas calidades pode ser nomeado Deputado por calquera provincia.
Artigo 25.
Os Deputados serán elixidos por tres anos.
Título V - Da celebración e facultades das Cortes
editarArtigo 26.
As Cortes reúnense todos os anos. Corresponde a El-Rei convocalas, suspender e pechar as súas sesións e disolver o Congreso dos Deputados; pero coa obrigación, neste último caso, de convocar outras Cortes, e reunilas dentro de tres meses.
Artigo 27.
Se El-Rei deixar de reunir algún ano as Cortes antes do 1º. de Decembro, xuntaranse precisamente neste día, e no caso de que aquel mesmo ano conclúa o encargo dos Deputados empezaranse as eleccións o primeiro domingo de Outubro para facer novos nomeamentos.
Artigo 28.
As Cortes reuniranse extraordinariamente logo que vacare a Coroa, ou que o Rei se imposibilitar de calquera modo para o goberno.
Artigo 29.
Cada un dos Corpos Colegisladores forma o respectivo regulamento para o seu goberno interior e examina a legalidade das eleccións e as calidades dos individuos que lle compoñen.
Artigo 30.
O Congreso dos Deputados nomea o seu Presidente, Vicepresidentes e Secretarios.
Artigo 31.
O Rei nomea para cada lexislatura, de entre os mesmos Senadores, o Presidente e Vicepresidentes do Senado, e este elixe os seus Secretarios.
Artigo 32.
El-Rei abre e pecha as Cortes, en persoa ou por medio dos Ministros.
Artigo 33.
Non poderá estar reunido un dos Corpos Colegisladores sen que o estea o outro tamén, excepto no caso en que o Senado xulgue aos Ministros.
Artigo 34.
Os Corpos Colegisladores non poden deliberar xuntos nin en presenza de El-Rei.
Artigo 35.
As sesións do Senado e do Congreso serán públicas, e só nos casos que esixan reserva poderá celebrarse sesión secreta.
Artigo 36.
El-Rei e cada un dos Corpos Colegisladores teñen a iniciativa das leis.
Artigo 37.
As leis sobre contribucións e crédito público presentaranse primeiro ao Congreso dos Deputados, e se no Senado sufriren algunha alteración que aquel non admita despois, pasará á sanción Real o que os Deputados aprobaren definitivamente.
Artigo 38.
As resolucións de cada un dos Corpos Colegisladores tómanse a pluralidade absoluta de votos; pero para votar as leis requírese a presenza da metade máis un do número total dos individuos que os compoñen.
Artigo 39.
Se un dos Corpos Colexisladores refugar algún proxecto de lei, ou lle negar El-Rei a sanción, non poderá volverse a propor un proxecto de lei sobre o mesmo obxecto naquela lexislatura.
Artigo 40.
Ademais da potestade lexislativa que exercen as Cortes con El-Rei, perténcenlles as facultades seguintes:
1ª. Recibir a El-Rei, ao sucesor inmediato da Coroa e á Regencia ou Rexente do Reino o xuramento de gardar a Constitución e as leis.
2ª. Resolver calquera dúbida de feito ou de dereito que ocorra en orde á sucesión á Coroa.
3ª. Elixir Rexente ou Regencia do Reino, e nomear titor a El-Rei menor, cando o prevén a Constitución.
4ª. Facer efectiva a responsabilidade dos Ministros, os cales serán acusados o Congreso, e xulgados polo Senado.
Artigo 41.
Os Senadores e os Deputados son inviolables polas súas opinións e votos no exercicio do seu encargo.
Artigo 42.
Os Senadores e os Deputados non poderán ser procesados nin arrestados durante as sesións sen permiso do respectivo Corpo Colexislador, a non ser achados infraganti; pero, neste caso, e no de ser procesados ou arrestados cando estiveren pechadas as Cortes, deberase dar conta o máis pronto posible ao respectivo Corpo para o seu coñecemento e resolución.
Artigo 43..
Os Deputados e Senadores que admitan do Goberno, ou da Casa Real, pensión, emprego que non sexa de escala na súa respectiva carreira, comisión con soldo, honras ou condecoracións, quedan suxeitos a reelección.
Título VI - De El-Rei
editarArtigo 44.
A persoa de El-Rei é sacra e inviolable, e non está suxeita á responsabilidade. Son responsables os Ministros.
Artigo 45.
A potestade de facer executar as leis reside en El-Rei, e a súa autoridade esténdese a todo canto conduce á conservación da orde pública no interior e á seguridade do Estado co exterior, conforme á Constitución e ás leis.
Artigo 46.
El-Rei sanciona e promulga as leis.
Artigo 47.
Ademais das prerrogativas que a Constitución sinala a El-Rei, correspóndelle:
1º. Expedir os decretos, regulamentos e instrucións que sexan conducentes para a execución das leis.
2º. Coidar de que en todo o Reino adminístrese pronta e cumplidamente a xustiza.
3º. Indultar aos delincuentes con arranxo ás leis.
4º. Declarar a guerra e facer ratificar a paz, dando despois conta documentada ás Cortes.
5º. Dispor da forza armada, distribuíndoa como máis conveña.
6º. Dirixir as relacións diplomáticas e comerciais coas demais Potencias.
7º. Coidar da fabricación da moeda, na que se porá o seu busto e nome.
8º. Decretar o investimento dos fondos destinados a cada un dos ramos da administración pública.
9º. Nomear todos os empregados públicos e conceder honras e distincións de todas clases, con arranxo ás leis.
10. Nomear e separar libremente os Ministros.
Artigo 48.
El-Rei necesita estar autorizado por unha lei especial:
1º. Para enajenar, ceder ou permutar calquera parte do territorio español.
2º. Para admitir tropas estranxeiras no Reino.
3º. Para ratificar os tratados de alianza ofensiva, os especiais de comercio e os que estipulen dar subsidios a algunha potencia estranxeira.
4º. Para ausentarse do Reino.
5º. Para contraer matrimonio e para permitir que o contraian as persoas que sexan súbditos seus e estean chamadas pola Constitución a suceder no Trono.
6º. Para abdicar a Coroa no seu inmediato sucesor.
Artigo 49.
A dotación de El-Rei e da súa familia fixarase polas Cortes ao principio de cada reinado.
Título VII - Da sucesión da Coroa
editarArtigo 50.
A Raíña lexítima das Españas é Dona Isabel II de Borbón.
Artigo 51.
A sucesión no Trono das Españas será segundo a orde regular de primogenitura e representación, preferindo sempre a liña anterior ás posteriores: na mesma liña, o grao máis próximo ao máis remoto; no mesmo grao, o home á femia, e no mesmo sexo, a persoa de máis idade á de menos.
Artigo 52.
Extinguidas as liñas dos descendentes lexítimos de Dona Isabel II de Borbón, sucederán pola orde que queda establecido, a súa irmá e os tíos irmáns do seu pai, así homes como femias, e os seus lexítimos descendentes, se non estivesen excluídos.
Artigo 53.
Se se chegaren a extinguirse todas as liñas que sinalan, as Cortes farán novos chamamentos, como máis conveña á Nación.
Artigo 54.
As Cortes deberán excluír da sucesión aquelas persoas que sexan incapaces para gobernar, ou fixesen cousa porque merezan perder o dereito á Coroa.
Artigo 55.
Cando reine unha femia, o seu marido non terá parte ningunha no Goberno do Reino.
Título VIII - Da menor idade de El-Rei, e da rexencia
editarArtigo 56.
El-Rei é menor de idade ata cumprir catorce anos.
Artigo 57.
Cando El-Rei se imposibilitar para exercer a súa autoridade, ou vacare a Coroa sendo de menor idade o inmediato sucesor, nomearán as Cortes para gobernar o Reino, unha Regencia composta dunha, tres ou cinco persoas.
Artigo 58.
Ata que as Cortes nomeen a Regencia, será gobernado o Reino provisionalmente polo pai ou a nai de El-Rei; e, na súa falta, polo Consello de Ministros.
Artigo 59.
A Regencia exercerá toda a autoridade de El-Rei, en cuxo nomee publicaranse os actos do Goberno.
Artigo 60.
Será titor de El-Rei menor a persoa que no seu testamento nomease El-Rei defunto, sempre que sexa español de nacemento; se non lle nomeou, será titor o pai ou a nai, mentres permanezan viúvos. Na súa falta nomearanlle as Cortes; pero non poderán estar reunidos, os encargos de Rexente e de titor de El-Rei, senón no pai ou a nai deste.
Título IX - Dos ministros
editarArtigo 61.
Todo o que El-Rei mandar ou dispuxer no exercicio da súa autoridade, deberá ser asinado polo Ministro a quen corresponda, e ningún funcionario público dará cumprimento ao que careza deste requisito.
Artigo 62.
Os Ministros poden ser Senadores ou Deputados, e tomar parte nas discusións de ambos os Corpos Colegisladores; pero só terán voto naquel a que pertenzan.
Título X - Do poder xudicial
editarArtigo 63..
Aos Tribunais e Xulgados pertence exclusivamente a potestade de aplicar as leis nos xuízos civís e criminais, sen que poidan exercer outras funcións que as de xulgar e facer que se execute o xulgado.
Artigo 64.
As leis determinarán os Tribunais e Xulgados que ha de facer, a organización de cada un, as súas facultades, o modo de exercelas, e as calidades que han de ter os seus individuos.
Artigo 65.
Os xuízos en materias criminais serán públicos, na forma que determinen as leis.
Artigo 66.
Ningún maxistrado ou xuíz poderá ser deposto do seu destino, temporal ou perpetuo, senón por sentenza ejecutoria, nin suspendido senón por auto xudicial, ou en virtude de orde de El-Rei, cando este, con motivos fundados, mándelle xulgar polo Tribunal competente.
Artigo 67.
Os xuíces son responsables persoalmente de toda infracción de lei que cometan.
Artigo 68º.
A xustiza adminístrase en nome de El-Rei.
Título XI - Das Deputacións provinciais e dos Concellos
editarArtigo 69.
En cada provincia haberá unha Deputación provincial, composta do número de individuos que determine a lei, nomeados polos mesmos electores que os Deputados a Cortes.
Artigo 70.
Para o goberno interior dos pobos haberá Concellos, nomeados polos veciños, a quen a lei conceda este dereito.
Artigo 71.
A lei determinará a organización e funcións das Deputacións provinciais e dos Concellos. Para o goberno interior dos pobos haberá Concellos, nomeados polos veciños, a quen a lei conceda este dereito.
Título XII - Das contribucións
editarArtigo 72.
Todos os anos presentará o Goberno ás Cortes o Orzamento xeral dos gastos do Estado para o ano seguinte, e o plan das contribucións e medios para enchelos; como así mesmo as contas da recadación e investimento dos caudais públicos para o seu exame e aprobación.
Artigo 73.
Non poderá imporse nin cobrarse ningunha contribución nin arbitrio, que non estea autorizado pola lei de Orzamentos ou outra especial.
Artigo 74.
Igual autorización necesítase para dispor das propiedades do Estado e para tomar caudais a préstamo sobre o crédito da Nación.
Artigo 75.
A débeda pública está baixo a salvaguardia especial da Nación.
Título XIII - Da forza militar nacional
editarArtigo 76.
As Cortes fixarán todos os anos, a proposta do Rei, a forza militar permanente de mar e terra.
Artigo 77.
Haberá en cada provincia corpos de Milicia Nacional, cuxa organización e servizo arranxarase por unha lei especial; e El-Rei poderá, en caso necesario, dispor desta forza dentro da respectiva provincia; pero non poderá empregala fóra dela sen outorgamento das Cortes.
Artigos adicionais
editarArtigo 1º.
As leis determinarán a época e o modo, en que se ha de establecer o xuízo por xurados para toda clase de delitos.
Artigo 2º.
As provincias de Ultramar serán gobernadas por leis especiais.
Palacio da Cortes en Madrid a 8 de Xuño do ano de 1837.
Agustín Argüelles, Deputado da provincia de Madrid, Presidente. --Seguen as firmas de todos os Señores Deputados.--Pío Laborda, Deputado pola provincia de Zaragoza, Secretario.--Mauricio Carlos de Onís, Deputado pola provincia de Salamanca, Secretario.--Miguel Roda, Deputado pola provincia de Granada, Secretario.--José Feliú e Miralles, Deputado pola provincia de Barcelona, Secretario.
Real Palacio de Madrid, 17 de Xuño de 1837. --Conforme co disposto nesta Constitución, adhírome a ela e acepto en nome da miña augusta filla a raíña Dona Isabel II.--María Cristina, Reina Gobernadora.-Como Secretario do Despacho de Estado e Presidente do Consello de Ministros, José María Calatrava. Como Secretario de Estado e do Despacho da Gobernación da Península, Pío Pita.--Como Secretario de Estado e do Despacho de Graza e Xustiza, José Landero.--Como Secretario de Estado e do Despacho de Facenda, e encargado interinamente do de Mariña, Comercio e Gobernación de Ultramar, Juan Alvarez e Mendizábal.--Como Secretario de Estado e do Despacho de Guerra, O Conde de Almodóvar.
Por tanto, mandamos a todos os españois súbditos da Raíña nosa amada Filla, de calquera clase e condición que sexan, que haxan e garden a Constitución inserta como lei fundamental da Monarquía, e mandamos así mesmo a todos os Tribunais, Xustizas, Xefes, Gobernadores e demais autoridades, así civís como militares e eclesiásticas, de calquera clase e dignidade, que garden e fagan gardar, cumprir e executar a expresada Constitución en todas as súas partes. Tenrédelo entendido, e disporedes o necesario para o seu cumprimento, facéndoo imprimir, publicar e circular. --Eu a Raíña Gobernadora.
--En palacio a 18 de Xuño de 1837.--a D. José María Calatrava, Presidente do Consello de Ministros.
Este texto é unha tradución. Vexa o texto na súa lingua orixinal en: [1]
Véxase tamén
editar| Vexa o artigo da Galipedia acerca de Constitución española de 1837 |
