Proposta dun Novo Estatuto para Euskadi/Título V

Proposta dun Novo Estatuto para Euskadi: Título V       Parlamento Vasco       2004
 

Título V.- Da Economía, Facenda e Patrimonio na Comunidade de Euskadi

Capítulo Primeiro.- Do Exercicio do Poder Público no ámbito económico

Artigo 55.- Principios de Relación Económica co Estado

1. As Institucións vascas exercerán as facultades e competencias recoñecidas no presente Título, de conformidade co réxime de relación e repartición competencial establecido neste Estatuto e nas normas que para ese efecto dite o Parlamento Vasco.

2. Pola súa banda, o Estado, no ámbito da Comunidade de Euskadi, axustará o exercicio das facultades e competencias que lle atribúe a Constitución ao disposto no presente Título.

3. As relacións de orde económica e financeiro entre a Comunidade de Euskadi e o Estado derivadas do exercicio das súas respectivas facultades e competencias desenvolveranse de forma bilateral e deberán formalizarse mediante o sistema foral tradicional de Concerto Económico, a través das disposicións legais ou regulamentarias de carácter pactado que correspondan.

4. Os conflitos e discrepancias que se susciten serán expostos e, no seu caso resoltos, por unha Comisión Mixta integrada por igual número de representantes das Institucións da Comunidade de Euskadi e do Estado. No seo desta Comisión Mixta estableceranse os oportunos instrumentos bilaterais para a coordinación, harmonización e colaboración no exercicio de todas as facultades e competencias recoñecidas no presente Título e a súa adecuación ás Políticas Públicas do Estado e da Unión Europea.

5. En particular, arbitraranse os mecanismos oportunos que permitan a participación das Institucións vascas na Unión Europea, así como nos tratados e convenios internacionais que incidan no exercicio das facultades e competencias recoñecidas no presente Título.

6. Nos termos que se acorden en virtude do procedemento previsto nos apartados anteriores, os poderes públicos vascos axustarán o exercicio das facultades e competencias recoñecidas no presente Título ao principio de solidariedade, equilibrio económico territorial e ao respecto e garantía da liberdade de circulación e establecemento das persoas e da libre circulación de bens, capitais e servizos, sen que se produzan efectos discriminatorios nin menoscabo das posibilidades da libre competencia empresarial.

Capítulo Segundo.- Da Ordenación económica e financeira de Euskadi

Artigo 56.- Ordenación e planificación da actividade económica

1. Corresponderá con carácter exclusivo ás Institucións vascas a ordenación e planificación da actividade económica e a promoción e fomento do desenvolvemento económico da Comunidade de Euskadi, de acordo co dereito á propiedade privada e o respecto á liberdade de empresa no marco da economía de mercado.

2. En orde ao exercicio da iniciativa pública das Institucións vascas na actividade económica, unicamente o Parlamento Vasco, mediante lei, poderá reservar ao sector público recursos ou servizos esenciais, especialmente en caso de monopolio, e, así mesmo, acordar a intervención de empresas cando así o esixa o interese xeral.

3. No mesmo sentido, respectando os principios esenciais da lexislación estatal, corresponderá ao Parlamento Vasco regular a delimitación da función social da propiedade privada, así como calquera limitación ao exercicio dos dereitos inherentes á mesma por causa xustificada de utilidade pública ou interese social que, en calquera caso, levará aparellada a correspondente indemnización.

4. O Estado arbitrará os mecanismos oportunos que permitan a participación das Institucións vascas na planificación da actividade económica de ámbito supraterritorial.

5. As Institucións vascas participarán, así mesmo, na xestión do sector público económico estatal no seu ámbito territorial e designarán, de común acordo co Estado, os seus propios representantes nos organismos económicos, órganos de control, institucións financeiras e empresas públicas do Estado e, no seu caso, da Unión Europea, cuxa competencia ou influencia esténdase ao ámbito territorial da Comunidade de Euskadi.

6. Ás Institucións vascas corresponderalles a potestade lexislativa e de execución sobre defensa da competencia, constituíndo para ese efecto o organismo encargado do seu salvagarda, que deberá coordinar a súa actuación co Tribunal de Defensa da Competencia do Estado e cos organismos europeos e internacionais encargados de devandita materia.

7. O Consello Económico e Social Vasco constituirá o órgano consultivo das Institucións vascas co fin de facer efectiva a participación dos distintos intereses económicos e sociais na política económica da Comunidade de Euskadi. O Consello gozará de personalidade xurídica propia e plena capacidade e independencia para o exercicio das súas funcións. Unha lei do Parlamento Vasco regulará a súa composición e funcións.

Artigo 57.- Sistema financeiro

1. Corresponderá con carácter exclusivo ás Institucións vascas a regulación e supervisión do sistema financeiro da Comunidade de Euskadi, de acordo cos principios básicos da lexislación mercantil do Estado relativos á ordenación do crédito, banca e seguros e sen prexuízo das competencias do Estado en materia de réxime aduaneiro e arancelario e sistema monetario.

2. A Comunidade de Euskadi participará e designará, de común acordo co Estado, os seus propios representantes nas institucións e organismos de control do sistema financeiro estatal e, no seu caso, da Unión Europea, cuxa competencia ou influencia esténdase ao seu ámbito territorial.

Capítulo Terceiro.- Da Facenda e Patrimonio de Euskadi

Artigo 58.- Facenda Xeral de Euskadi

1. A Facenda Xeral de Euskadi estará constituída polo conxunto de dereitos e obrigacións de natureza económica cuxa titularidade corresponda á Comunidade de Euskadi.

2. O Parlamento Vasco regulará mediante Lei as materias propias da Facenda Xeral de Euskadi.

3. Os ingresos da Facenda Xeral de Euskadi estarán constituídos por:
a) As achegas que efectúen as Institucións Forais como contribución ao sostemento de todas as cargas xerais da Comunidade de Euskadi, de conformidade ao que dispoña unha Lei do Parlamento Vasco.
b) Os rendementos dos tributos propios que estableza o Parlamento Vasco, de conformidade co establecido no presente Estatuto.
c) O produto das taxas, prestacións patrimoniais e outros dereitos económicos pola utilización do dominio público.
d) As recargas que o Parlamento Vasco puidesen establecer sobre os tributos de aplicación no ámbito da Comunidade de Euskadi.
e) As transferencias da Unión Europa.
f) As transferencias e outras asignacións con cargo aos Orzamentos Xerais do Estado.
g) Os rendementos procedentes do seu patrimonio e ingresos de dereito privado.
h) O produto das operacións de crédito e emisións de débeda realizadas en virtude da potestade recoñecida neste Estatuto.
i) Calquera outros ingresos que poidan establecerse en virtude do disposto no presente Estatuto e nas Leis do Parlamento Vasco.

4. A Comunidade de Euskadi, no ámbito da súa competencia e en relación coa súa Facenda Xeral, disporá das mesmas prerrogativas recoñecidas ao Estado.

Artigo 59.- Orzamentos Xerais de Euskadi

1. Os Orzamentos Xerais da Comunidade de Euskadi terán carácter anual, conterán a totalidade dos ingresos e gastos da actividade pública xeneral, e serán elaborados polo Goberno Vasco e aprobados polo Parlamento Vasco.

2. Unha Lei do Parlamento Vasco regulará a elaboración, exame, emenda, aprobación, modificación, execución, liquidación e control dos Orzamentos Xerais, así como a súa posible prórroga.

3. A coordinación e harmonización da política orzamentaria da Comunidade de Euskadi coa do Estado aos efectos de garantir a estabilidade económica e orzamentaria levará a cabo de conformidade cos principios e instrumentos de relación económica establecidos neste Estatuto.

Artigo 60.- Autonomía financeira

1. A Comunidade de Euskadi terá autonomía fiscal e financeira para o desenvolvemento e execución das competencias recoñecidas no presente Estatuto.

2. A actividade financeira da Comunidade de Euskadi coordinarase e harmonizará coa do Estado de conformidade co previsto no presente Estatuto. De acordo con iso, estableceranse as formas de colaboración financeira entre a Comunidade de Euskadi e o Estado e, en especial, para determinar a achega daquela ás cargas xerais do Estado, a súa participación nos ingresos do Estado e a colaboración na política de investimentos públicos.

3. A Comunidade de Euskadi contribuirá ao financiamento das cargas xerais correspondentes ás políticas exercidas polo Estado no seu ámbito territorial, de conformidade co establecido no presente Estatuto, mediante a achega dunha cota global no marco do Concerto Económico. Para o sinalamento desta cota global, constituirase unha Comisión Mixta integrada, dunha parte, por un representante de cada Deputación Foral e outros tantos polo Goberno Vasco, e doutra parte por un número igual de representantes da Administración do Estado.

Artigo 61.- Potestade tributaria

1. A Comunidade de Euskadi ten potestade para manter, establecer e regular, dentro do seu territorio, o seu propio sistema e réxime tributario, que en ningún caso terá alcance confiscatorio e que estará inspirado nos principios de igualdade e progresividade.

2. No marco dos tratados e convenios internacionais e das normas de harmonización fiscal da Unión Europea, corresponderá ás Institucións vascas competentes, a exección, xestión, liquidación, inspección, revisión e recadación de todos os tributos, con excepción daqueles que, en virtude de tales normas, sexan de ámbito estatal ou europeo.

3. Os tributos estatais non poderán recaer sobre feitos impoñibles gravados pola Comunidade de Euskadi e, previo acordo mutuo, poderán ser obxecto de cesión total ou parcial ás Institucións vascas.

4. O Estado non poderá en ningún caso adoptar medidas tributarias sobre bens situados no territorio da Comunidade de Euskadi ou que supoñan obstáculo para a libre circulación de mercancías ou servizos.

5. Así mesmo, as Institucións vascas competentes poderán, dentro do seu ámbito territorial, establecer e regular recargas sobre os tributos estatais sempre que non desvirtúen a natureza ou estrutura dos mesmos.

Artigo 62.- Crédito e Débeda Pública

1. As Institucións vascas poderán emitir débeda pública ou contraer crédito nos termos que estableza, mediante Lei, o Parlamento Vasco.

2. A Débeda Pública da Comunidade de Euskadi e os títulos de carácter equivalente emitidos polas Institucións vascas terán a consideración de fondos públicos para todos os efectos e gozarán dos mesmos beneficios e condicións que a Débeda Pública do Estado.

Artigo 63.- Patrimonio

1. O Patrimonio da Comunidade de Euskadi integrará, sen excepción, todos os dereitos e bens afectos ás competencias e servizos asumidos polas Institucións vascas en virtude do presente Estatuto.

2. O Parlamento Vasco resolverá sobre as Institucións vascas a quen corresponderá a propiedade ou uso de devanditos bens e dereitos.

3. O Parlamento Vasco regulará o réxime xurídico dos bens de dominio público e dos bens comunais, respectando os principios esenciais de inalienabilidade, imprescritibilidade e inembargabilidade, así como a súa desafectación, o réxime xurídico dos bens de dominio privado, as concesións administrativas, respectando as bases das obrigacións contractuais, e a administración, defensa e conservación do Patrimonio da Comunidade de Euskadi.

4. As Institucións vascas garantirán a conservación e promoverán o enriquecemento do patrimonio histórico, cultural e artístico de Euskadi e dos bens que o integran, calquera que sexa o seu réxime xurídico e a súa titularidade.

Artigo 64.- Tribunal Vasco de Contas Públicas

1. O Tribunal Vasco de Contas Públicas é o supremo e único órgano fiscalizador das actividades económico-financeiras do sector público da Comunidade de Euskadi.

2. Como órgano dependente directamente do Parlamento Vasco, exerce as súas funcións por delegación deste e con xurisdición sobre todo o territorio da Comunidade de Euskadi.

3. Os membros do Tribunal Vasco de Contas Públicas gozarán da mesma independencia e inamobilidade que os xuíces.

4. Unha Lei do Parlamento Vasco regulará a súa composición, organización e funcións, así como as garantías e procedemento da súa función fiscalizadora e do enxuizamento da responsabilidade contable.

Anterior: Título IV

Proposta dun Novo Estatuto para Euskadi

Seguinte: Título VI